همیت: ید یک ماده معدنی ضروری است که بدن قادر به تولید آن نیست و باید از طریق رژیم غذایی تأمین شود. این ماده برای ساخت هورمونهای غده تیروئید و رشد مغز حیاتی است. هورمونهای تیروئید متابولیسم بدن، رشد، تکامل مغز و حفظ دمای بدن را تنظیم میکنند. میزان ید موجود در مواد غذایی معمولاً کم است. مطالعه اخیر در سال 1402 نشان دهنده وضعیت در معرض خطر دریافت ید در استان آذربایجانشرقی بر اساس میزان ید ادرار دانش آموزان میباشد.
عوارض کمبود ید در بدن: گواتر، کم کاری تیروئید، عقب افتادگی رشد روانی و جسمی، کاهش ضریب هوشی، سقط جنین، مرده زایی، ناهنجاریهای مادرزادی، کرتینیسم عصبی و ....
علل کمبود دریافت ید در استان آذربایجان شرقی: دسترسی مستقیم به نمک های دریاچه ارومیه، تبلیغ و ترویج نمک های دریا و نمک های رنگی (آبی، صورتی، بنفش و ...) توسط افراد سودجو، روش نادرست استفاده از نمک یددار و ...
منابع غذایی ید: میزان ید در مواد غذایی معمولاً کم است. بیشترین مقدار در ماهی، و به میزان کمتر در شیر، تخممرغ و گوشت وجود دارد. بهترین و سادهترین راه پیشگیری از کمبود ید: مصرف نمک یددار تصفیه شده، موثرترین، کمهزینهترین و رایجترین روش پیشگیری از کمبود ید در جهان است. چون مصرف آن در همه خانوارها رایج و مستقل از وضعیت اقتصادی است، میزان مصرف روزانه آن تقریباً ثابت است و افزودن ید به آن، بو و مزه آن را تغییر نمیدهد.
روش صحیح استفاده و نگهداری از نمک یددار: • دور از نور و رطوبت و در ظروف دربسته پلاستیکی، چوبی، سفالی یا شیشهای تیره نگهداری شود.
• هنگام پخت غذا، نمک در انتهای پخت اضافه شود.
توصیه می شود نمک کم مصرف شود ولی همان مقدار کم نیز نمک یددار تصفیه شده باشد.