تاریخچه شبکه بهداشت و درمان شهرستان هشترود :
پس از شروع به کار اداره کل بهداری و اداره ریشه کنی مالاریا در سطح کشوردر سال 1338 که بنام اداره اصل چهارمعروف بود ( اصل 4 از منشور جهانی آن زمان بود که جامعه ملل تاکید داشت مالاریا ریشه کن شود ) در شهرستان هشترود این اداره دردرمانگاهی تحت عنوان بهداری شروع بکار نموده و همچنن شیر خورشید درسال 1342 در محل ساختمان سپاه پاسداران فعلی با عنوان سازمان شیر خورشید ایران افتتاح گردیده است.سازمان شیر خورشید ایران ( هلال احمر فعلی ) به موازی وزارت بهداری مسئول درمان در شهرستان هشترود بودند. این درمانگاه در سال 1344 به اداره بهداری هشترود ارتقائ یافت و مدیریتت آن را در زمان تشکیل اقای دکتر نورالدین اشنا به عهده داشتند . سپس درسال 1354 فعالیتهای بهزیستی نیز به این اداره افزوده شد و اداره بهداری با نام اداره بهداری و بهزیستی شهرستان هشترود زیر نظر سازمان منطقه ای بهداری و بهزیستی استان به کار خود ادامه داد که همزمان با این موضوع بیمارستان هشترود نیز در دست احداث بود که عملیات کلنگ زنی این بیمارستان در سال 1352 آغاز و در سال 1356 افتتاح گردید.
ساختمانهای اداری محل فعالیت این اداره عبارتند از:
محلهای فعالیت اداری قبلی:1-ساختمان حاج غفور در خیابان امام بصورت استیجاری 2- ساختمان آموزش بهورزی(ساختمان جدید الحداث فعلی شبکه) 3-احداث ساختمان فعلی در سال 1369 ودر حال حاضر هم در این ساختمان فعال می باشد.
پس از تصویب تشکیلات اداری شبکه - تعداد كاركنان شبكه در بدو تاسيس 13نفر بودند كه اسامي آنها به شرح زير مي باشد
*آقايان - محمد علي عليزاده امور مالي - غلامعلي علامي امور اداري –نادر عباسزاده امور مالي –محمد علي اسفندياري انباردار –علي اسدزاده راننده –ضرغام حسينيان راننده
که همه عزیزان بازنشسته شدند و آقای اسدزاده به رحمت ایزدی پیوسته و بقیه در قید حیات هستند .
روسای این تشکیلات در شهرستان هشترود از بدوتاسیس و به ترتیب عبارتند از :
1- دکتر نور الدین آشنا 2-دکتر داور زنجانی 3- دکتر علی ذوقی 4-دکتر محمد انتظار طیبی 5-دکتر حسنعلی قطره سامانی 6-دکتر محمد انتظار طیبی 7-دکتر محمد صادق وثوقی 8-دکتر محمد رضا امین پور 9-مهندس اسرافیل احمدی میانجی 10-خانم دکتر نیک پی 11-ولی احمدی زنوز 12-دکتر شیدا 13-مهنس حمید فضل حمیدی 14-دکتر علیرضا فرشی حقرو 15-رحیم فنائی 16-دکتر حسن سلامی 17-دکتر فرزان حاجی زاده 18-دکتر محمود غفاری 19-دکتر محمد منتظر 20-دکتر نورالدین اسفند یاری 21-دکتر عباس فیضی 22-دکتر حمید قربانی افخمی 23 -دکتر جواد بابایی ( در حال حاضر)
کل کارمندان موجود :
478نفر (رسمی و رسمی آزمایشی : 198 پیمانی : 89 قراردادی وکار مشخص : 95 خدماتی : 46 نیروی طرحی : 50 )
همچنین املاک متعلق به این اداره عبارتد از : 1-ساختمان ستاد شبکه و مرکز بهداشت شهرستان. 3- ساختمان جدید الاحداث شبکه( آموزش بهورزی سابق) 4-ساختمان بیمارستان امام حسین (ع) به مساحت 57949 عرصه و 11400متر مربع اعیانی 5-ساختمان مر کز شماره سه محله گنجینه کتاب 6- ساختمان مر کز شماره دو واقع در خیابان شهید رجائی 7- ساختمان مرکز شماره یک واقع در محله خورجستان 8- ساختمان آزمایشگاه مرکز بهداشت واقع در محله گنجینه کتاب
ساختمانهای موجود در روستاها وبین جاده ای :
1 -خانه های بهداشت (ساختمان ): پنجاه ونه
2-خانه بهداشت (کانکس ): ده
3 - مرکز بهداشتی درمانی روستایی(ساختمان) :پنج
4- فوریتهای بین جاده ای (کانکس ):دو
5 – مراکز بهداشتی و درمانی روستایی ذوالبین – سلوک-بایقره کوه-اتش بیک – نظر کهریزی
مراكز وواحدهاي شبكه در بدو تاسيس :
5/1 -بيمارستان باعنوان بيمارستان شهيد علي آبادي
5/2 -مركز شهري مستقر در ساختمان فعلي مركز بهداشت
5/3 -مراكز روستائي : مركز ذوالبين –مركز سلوك –مركز آتش بيك –آغزيارت –آغجه ريش –چاراويماق –
6-مراكزي كه بعدا به شبكه اضافه شده است :
-مركز بهداشتي و درماني شماره سه در سال 1366تاسيس شده است
-مركز بهداشتي و درماني شماره دو در سال 1370تاسيس شده است
-مركز بهداشتي و درماني شماره يك در سال 1375تاسيس شده است
7-از سال 1366این شبکه برای اولین بار اقدام به استخدام بهورز برای روستاهای تحت پوشش خود نموده وتاسال 1375ادامه داده وبرای اکثر روستاهای این شهرستان بهورز استخدام نموده است
7/1 -دوره اول درتاریخ 20/1/1366به تعداد7 نفربهورززن و7نفر بهورز مردبه روستاهای1- باباکندی رود 2-باشماق3- دامناب 4-داشبلاغ عجمی 5-علی آباد سفلی 6-ذوالبین7- تارقلی 8-اگوزگنبدی می باشد
7/2 - دوره دوم درسال 1/8/1367به تعداد6نفر بهورززن و 3نفر بهورز مرد برای روستاهای 1-قره آغاج کوه 2-آتش بیک 3-کله گرد 4- قویون قشلاقی 5-بره ده6- ملاجیق
7/3 - دوره سوم درسال 2/11/1368به تعداد4نفر بهورززن و 5نفر بهورز مرد برای روستاهای 1-درین سو 2-نخودآباد 3-قراجه قیه 4- لامشان 5-سلوک
7/4 - دوره چهارم درسال 1/10/1369به تعداد9نفر بهورززن و 6نفر بهورز مرد برای روستاهای 1-نظرکهریزی 2-باباکندی 3-دیزج 4- قره بلاغ 5-کماجری6- ینگجه7-بیک کندی8-عزیزکندی9-تلم خان10-بایقراکوه
7/5 - دوره پنجم درسال 16/12/1370به تعداد12نفر بهورززن و 6نفر بهورز مرد برای روستاهای 1-حسن کندی 2-عمران کندی 3-قره کلک4- آسایش 5-بسیط-6ذولقدر 7-صوفیلار8-آلاقیه 9-نصیرآباد10-سعادتلو11-گله ده کوه12-گویجه قملاق
7/6 - دوره ششم درسال 3/11/1371به تعداد9نفر بهورززن و 4نفر بهورز مرد برای روستاهای 1-بزوجیق 2-اوشندل 3-وظیفه خوران 4- چرلو 5-گله ده رود6- خراسانک 7-نظرکهریزی 8-ولی کندی9-درین سو
7/7- دوره ششم درسال 3/11/1371به تعداد9نفر بهورززن و 4نفر بهورز مرد برای روستاهای 1-بزوجیق 2-اوشندل 3-وظیفه خوران 4- چرلو 5-گله ده رود6- خراسانک 7-نظرکهریزی 8-ولی کندی9-درین سو
7/8 - دوره هفتم درسال 18/10/1372به تعداد10نفر بهورززن و 1نفر بهورز مرد برای روستاهای 1-داشبلاغ خرابه کلک 2-بایقرارود 3-صیدبیگ 4- ترخانلار5-یانبلاغی 6- طالب چمن 7-چپقلو 8-ارقنه
7/9- دوره هشتم درسال 15/11/1373به تعداد9نفر بهورززن و 10نفر بهورز مرد برای روستاهای 1-آتش بیک 2-گردالی 3-خواجه غور 4- چراخچی 5-قره گنای علیا 6 - مهمان 7-دهلان 8-توپ آغاج 9-قرخ صغیر 10-طالب چمن 11-نظرکهریزی 12- قزل داغ 13-بایقراکوه 14-قره آغاج
7/10 - دوره نهم درسال 5/12/1374به تعداد10نفر بهورززن و 5نفر بهورز مرد برای روستاهای 1-پاشابیک 2-سراسکندسفلی 3-بره ده 4- کماجری 5-افشارجیق-6عمو دیزج 7-آغبلاغ 8-چرتقلو-برج علیا 9-
7/11- دوره دهم درسال 15/11/1375به تعداد11نفر بهورززن و 8نفر بهورز مرد برای روستاهای 1-یانوق 2-ساری قیه 3-عرقطو 4- گلوجه محمدخان 5-خلیفه کندی 6- وظیفه خوران 7-ایلخچی
مركز بهداشت شهرستان هشتروديك سازمان دولتي و زير مجموعه دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني تبريز و مركز بهداشت استان آذربايجان شرقي مي‌باشد .و در واقع مركز بهداشت شهرستان واحدي است كه اولين سطح تخصصي يعني كارشناسي خدمات مختلف بهداشتي را شامل مي‌شود.
خدماتي كه توسط اين مركز ارائه مي‌شود شامل : خدمات بهداشت و تنظيم خانواده، بهداشت مدارس، آموزش بهداشت، بهداشت محيط، بهداشت حرفه اي، بهداشت دهان و دندان، پيشگيري و مبارزه با بيماريها، تهيه وتدارك دارو، هماهنگي گسترش شبكه‌هاي بهداشتي درماني وخدمات آزمايشگاهي مي‌باشد.
مركز بهداشت هشترود با هدف تامين و حفظ و ارتقاي سطح سلامت جمعيت تحت پوشش خود در جهت جلب رضايت مشتريان خود از راهكارهاي زير استفاده مي‌نمايد :
گسترش واحدهاي بهداشتي
- ارتقاي سطح آگاهي و نگرش و ايجاد رفتارهاي مناسب بهداشتي در جامعه تحت پوشش خود از طريق انجام فعاليتهاي آموزشي
- بهبود مستمر منابع نيروي انساني از طريق بكار گيري نيرو‌هاي متخصص و مجرب و افزايش سطح آگاهي و مهارت كاركنان از طريق آموزش.
- جلب مشاركت مر دمي‌و نيز تقويت روابط بين بخشي موثر با استفاده از مديريت مشاركتي و پويا به منظور جلب همكاري در امر توسعه بهداشت.
- اجراي پروژه‌هاي تحقيقاتي كاربردي در جهت افزايش كيفيت خدمات.
- بهبود مستمر فرآيندهاي جاري در واحدهاي مختلف تابعه
- تلا‌ش براي استفاده از امكانات و منابع موجود به بهترين نحو ممكن و افزايش خدمات پشتيباني و تداركاتي و بكارگيري سيستمهاي فن آوري اطلا‌عات به منظور جمع آوري و گزارش دهي و پردازش اطلا‌عات جهت ارائه خدمات با كيفيت مطلوب
درسال 1357 همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی طبق مصوبه شورای انقلاب کلیه درمانگاها و بیمارستانهای سازمان خدمات شاهنشاهی و شیر خورشید به وزارت بهداری و بهزیستی واگذار گرید .درسال 1359 که سازمان بهزیستی تشکیل گردید اداره بهزیستی از اداره بهداری مجزا شد و اداره بهداری و بهزیستی به شبکه بهداری هشترود تغییر نام یافت .
با آغاز جنگ تحمیلی شبکه بهداشت هشترود نیز دراین دوران فعالیت خود را درزمینه بهداشت و درمان ارائه می نمود .
درسال 1364 که سیستم شبکه ای و مراقبتهای اولیه درحال اجرا بود نام شبکه بهداری به شبکه بهداشت و درمان هشترودتغییر نام پیدا کرد .به هر تقدیر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از سال 1357 تا کنون شبکه بهداشت و درمان هشترودمتولی واقعی بهداشت و درمان درمنطقه شهرستان می باشد و خدمات مفید و موثر بهداشتی درمانی به مردم بزرگوار و فهیم هشترود ارائه نموده است که شاخصهای در پی خواهد آمد .
تاریخچه پزشک خانواده:یکی از مهم ترین روش های افزایش دسترسی و بهره مندی عادلانه آحاد مردم از خدمات سلامت، برنامه پزشک خانواده است. پزشک خانواده مسئول ارائه خدمات جامع سلامت و پاسخ گوی مستمر به افراد تحت پوشش اعم از سالم و بیمار و بدون توجه به اختلاف سنی، جنسی، اقتصادی ... و نوع بیماری از تولد تا لحظه مرگ می باشد. در برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع، پزشک عمومی و تیم وی مسئولیت کامل سلامت افراد و خانوارهای تحت پوشش خود را به عهده داشته و پس از ارجاع فرد به سطوح تخصصی ،مسئولیت پیگیری سرنوشت وی را نیز به عهده دارند.
این برنامه درشهرستان هشترود همزمان باکل کشور از سال 1384 به اجرا درآمد ودر هشت مرکز بهداشتی درمانی شهری وروستایی شروع به ارائه خدمت نمود و طی آن کلیه روستاها ی این شهرستان، تحت پوشش برنامه پزشک خانواده قرار گرفتند. این برنامه در 8 مرکز بهداشتی درمانی شهری وروستایی با ظرفیت 19 پزشک و12 ماما آغاز به کارکرده است که در حال حاضر نیز 8 مرکز بهداشتی درمانی روستایی در سطح شهرستان مجری برنامه فوق می باشند و با اجرای این برنامه ، دستاوردهای بهداشتی زیادی را سبب شده است که در ذیل به شاخصهای بدست آمده بصورت مجمل اشاره میگردد.
در حال حاضر در75روستای شهرستان خانه بهداشت مستقر میباشد که تعداد 191 باب روستای دارای سکنه شهرستان را تحت پوشش خود دارد که در 75 باب از این روستاها امکانات بهداشتی در سطح خانه بهداشت با پرسنل مربوطه مستقر بوده وبطور مستقیم نسبت به ارائه خدمت به هموطنان ساکن در این روستاها اقدام مینمایند که تیم سلامت برنامه پزشک خانواده نیز با ظرفیت یک پزشک ویک ماما با امکانات دارویی هفته ای یک روز در این واحدها حاضر وبصورت مستقیم نسبت به ارائه خدمات بهداشتی درمانی در محل سکونت هموطنان اقدام مینمایند وتعداد64 باب از این روستاها بصورت قمر تحت پوشش خدمات خانه های بهداشت میباشد که با مراجعه مستقیم همکاران بهورز به این روستاها بصورت یک روز درهفته وهمکاران تیم سلامت به صورت هر ماه یک نوبت به این روستاهانسبت به ارائه خدمات بهداشتی ودرمانی اقدام مینمایند وارائه خدمات بهداشتی درمانی به تعداد 52 باب از این روستاهاها که دارا جمعیت کمی میباشندبصورت سیاری اداره میگردد که با مراجعه ماهانه همکاران بهورز به این روستاها وسه ماهه اعضای تیم سلامت ،خدمات مورد نیاز این هموطنان نیزتامین میگردد.
در سال 1394تعداد 360 مورد دهگردشی و مراجعه تیم سلامت ارائه خدمات بهداشتی درمانی برای هموطنان در محل سکونت صورت گرفته است که یکی از این خدمات ویزیت دوره ای هموطنان میباشد که با دعوت قبلی از آنها جهت کنترل مشکلات احتمالی آنها وپیشگیری از بیماریهای احتمالی بصورت هر سه سال یکبار و بصورت رایگان صورت میگیرد که در پایان سال 1394 بمیزان
69 درصد از هموطنان این شهرستان در طی سه سال گذشته ویزیت شده اند.
و شاخصهای سلامتی که توسط واحدهای دیگر این شبکه در این مجموعه ارائه گردیده است نشانگر سطح خدمات ارائه شده در طی این مدت خواهد بود.